Żywa lekcja historii – spotkanie z Sybiraczkami
Dnia 12 kwietnia 2016 r. z okazji 76. rocznicy drugiej masowej deportacji Polaków na Sybir i do Kazachstanu w Zespole Szkół Technicznych im gen. Władysława Andersa w Białymstoku odbyła się uroczystość upamiętniająca to historyczne i tragiczne dla Polaków wydarzenie. Honorowymi gośćmi były Sybiraczki z Białegostoku: Pani Heronima Dzierma (ur. 1936 r.) i Pani Renata Iwanowska (ur. 1939 r.). Uroczystość zorganizowali uczniowie II klasy technikum o profilu gastronomicznym, pod kierunkiem nauczyciela historii.
Na początku spotkania uczniowie przedstawili najważniejsze fakty dotyczące agresji sowieckiej na Polskę we wrześniu 1939 r. i jej następstwa dla narodu polskiego. Aby lepiej zobrazować problematykę deportacji do ZSRR i życiorysy zaproszonych gości, młodzież przygotowała prezentację multimedialną z bogatą dokumentacją fotograficzną i pytania, które zadawała Paniom Sybiraczkom.
Pani Heronima i Pani Renata opowiadały o swoich przeżyciach związanych z genezą, przebiegiem i następstwem zesłania wraz z rodzinami na Sybir i do Kazachstanu w 1940 r. Ich rodziny zostały nazwane „wrogami narodu”, tylko dlatego, że ich ojcowie piastowali ważne urzędy państwowe (sędzia i leśniczy). W 1940 r. musieli opuścić Polskę i byli traktowani jako przestępcy. W ciągu dwóch godzin spakowali dorobek życia i ruszyli w nieznane, ponieważ nikt z NKWD nie informował ich, gdzie i dlaczego wyjeżdżają.
Sybiraczki przybliżyły sylwetki swych ojców, którzy wstąpili do Narodowych Sił Zbrojnych (Armii gen. Andersa i gen. Berlinga), tworzonych w ZSRR po układzie „Sikorski-Majski” z 1941 r. Zawsze jednak, pomimo przeciwności losu, pamiętały, że są Polkami i głęboko wierzyły, że powrócą kiedyś do wolnej Polski. Mimo ciężkiej pracy, warunków bytowych, ciągłego głodu, mrozu, przeżyły i wróciły do Ojczyzny. Wzruszający jest fakt, że w tak ekstremalnych warunkach uczyły się języka polskiego, historii. Panie z ogromnym szacunkiem i czcią wspominały swoich nauczycieli z Syberii i Kazachstanu.
Osobiste świadectwa Sybiraczek „z nieludzkiej ziemi” wywarły duże znaczenie na zebranej młodzieży. Ich opowieści z dzieciństwa wzruszyły i skłoniły uczniów do zadumy i refleksji. Wiedza zdobyta na lekcjach historii została wzbogacona i potwierdzona osobiście przez świadków tamtych tragicznych wydarzeń Młodzież ze łżą w oku i zaciekawieniem wysłuchała tych ciekawych i osobistych opowieści. Zorganizowana uroczystość stała się swoistą „Żywą i piękną lekcją historii”, która na długo pozostanie w naszych sercach.
Na zakończenie spotkania, po wspólnym odśpiewaniu Hymnu Sybiraków, Pan Tadeusz Halicki, dyrektor Zespołu Szkół Technicznych im. gen. Wł. Andersa, podziękował Pani Heronimie i Pani Renacie za przybycie i podzielenie się swoimi wspomnieniami. Podkreślił, że żołnierze Generała Andersa, Patrona naszej Szkoły, również byli Sybirakami i dlatego jesteśmy zobowiązani zawsze o nich pamiętać.
Krzysztof Pogorzelski, nauczyciel historii
